Większości z nas kompresjoterapia kojarzy się z powszechnym i zalecanym sposobem leczenia żylaków kończyn dolnych. Jednakże te na pierwszy rzut oka niepozorne pończochy uciskowe mają znacznie szersze zastosowanie, albowiem często sięgają po nie także sportowcy, gdyż mogą one przyspieszyć regenerację mięśni oraz zmniejszyć ryzyko powstawania mikrourazów. Co warto wiedzieć o kompresjoterapii i wykorzystywanych w niej pończochach uciskowych?
Kompresjoterapia, czyli terapia na żylaki
Żylaki powstają w momencie, gdy w naszym ciele następuje utrudnienie odpływu krwi z kończyn. Jak wiadomo, krew w żyłach kończyn dolnych tłoczona jest w górę od stóp w kierunku naszego serca. Zdarza się jednak, że u niektórych osób system tłoczący krew nie funkcjonuje prawidłowo, co prowadzi do zastoju krwi i w efekcie może powodować niewydolność żylną oraz powstawanie żylaków.
Kompresjoterapia jest stosowana zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej. Polega ona na stosowaniu zewnętrznego ucisku, który musi być skuteczny, powtarzalny, stopniowany oraz jeśli to się da, stały. Niezwykle ważne jest, aby materiały uciskowe po założeniu na kończynę zachowały swoją jakość, to znaczy nie mogą być one podatne na działanie wilgoci oraz różnych wydzielin.
Jak dokładnie działa kompresjoterpia? Na chorą kończynę wywierany jest ucisk, który swoją siłę kumuluje w okolicach stawu skokowego i stopniowo zmniejsza się w kierunku pachwiny. Następstwem tego jest zwiększenie prędkości przepływu krwi w żyłach, poprawa wydolności zastawek, co w efekcie pozwala ograniczyć cofanie się i zaleganie krwi w żyłach. W wyniku takich działań następuje poprawa mikrokrążenia oraz zmniejszenie istniejącego obrzęku.
Odpowiedni dobór wyrobów uciskowych
W kompresjoterapii stosuje się przede wszystkim opaski i bandaże uciskowe, pończochy uciskowe oraz rajstopy, podkolanówki i skarpety, a także masaż pneumatyczny, przerywany oraz sekwencyjny.
Wyroby uciskowe charakteryzują się tym, że wywierają określony ucisk (ciśnienie) w okolicach kostki. Jeśli ciśnienie te jest mniejsze niż 18 mm Hg są one określane jako zachowawcze lub też spoczynkowe. Natomiast w przypadku ciśnienia większego niż 18 mm Hg uznaje się, że są to wyroby terapeutyczne. Pończochy uciskowe zaliczane są natomiast do grupy o stopniowym ucisku. Należy pamiętać, aby ucisk dopasowany był pod kątem stopnia zaawansowania choroby, dlatego też jego dobór powinien zostać powierzony lekarzowi.
Wyróżnia się 4 klasy ucisku:
• I klasa – 18-21 mm Hg
• II klasa – 25-32 mm Hg
• III klasa – 35-45 mm Hg
• IV klasa – powyżej 60 mm Hg
Ponadto, wyroby uciskowe różnią się także pod względem ceny i rozmiaru. Przy rozmiarze należy brać pod uwagę wzrost, wagę oraz dokładne wymiary nogi: zaraz powyżej kostki, w połowie uda, 15 cm poniżej rzepki, 4 cm powyżej kolana, 5 cm poniżej krocza. Oczywiście pomiary powinny być dokonywane na zdrowej kończynie.
Wyroby uciskowe powinniśmy zakładać rano, przed wstaniem z łóżka oraz zdejmować na noc. Należy zakładać je stopniowo oraz delikatnie, uważając, aby nie zadrapać ich paznokciami. Warto pamiętać również, aby stosowany produkt wymieniać po upływie około 6 miesięcy.
Główną zaletą stosowania pończoch uciskowych oraz rajstop czy podkolanówek jest przede wszystkim ich wygoda, ale i łatwość stosowania. Nie bez powodu cieszą się one bardzo przychylną opinią oraz są rekomendowane przez wielu lekarzy jako skuteczny środek profilaktyczny jak i leczniczy.
